Binbir Gece Masalları 4/2 – 10.Baskı

Açıklama

Yüzlerce yıl boyunca, Çin’den Kuzey Afrika’ya uzanan ve Çin, Çin Hindi, Hindistan, İran, Irak, Türkiye, Suriye ve Mısır’ı kapsayan bir alanda anlatılan Binbir Gece Masalları, ilk kez Antoine Galland tarafından düzenlenip Fransızcaya çevrilerek (1704-17, 12 cilt) dünyaya tanıtıldı. Bugüne kadar bellibaşlı bütün dillere çevrilen bu masallar, Galland’dan çok daha öncesinden başlayarak, edebiyattan müziğe, sinemadan baleye kadar bütün alanlarda pek çok sanatçıyı derinliğine etkiledi, defalarca işlendi, yeniden yorumlandı, taklit edildi. Binbir Gece Masalları, sadece insanların düşgücünü ateşlemekle kalmadı; bilinen en eski örneğini oluşturduğu “çerçeve öykü” tekniğiyle de, hem geçmişte hem de günümüzde, dünya edebiyatını en çok etkileyen kitapların başındaki yerini korudu. Alim Şerif Onaran (1921-2000), Binbir Gece Masalları’nı ilk kez tam metin halinde dilimize kazandırdı. Orhan Pamuk, gözden geçirilmiş bu yeni basım için bir sunuş yazdı. Size kalan sadece “Açıl susam açıl!” demek…Göğün boşluğuna şanlı evinin lambası olarak güneşi, kıyısına güzelliğinin dehlizlerinin meşalesi olarak şafağı yerleştirdiği gibi, yeryüzünde insanların kimilerini yüce niteliklerle donatan; gökleri nemli bir saten mantoyla, yeryüzünü parlak bir yeşillikle örten; bahçeleri ağaçlarıyla, ağaçları yeşil giysileriyle donatan; susayanlara tatlı su kaynaklarını, sarhoşlara bağların gölgesini, kadınlara güzelliği, baharlara güllerini, güllere gülümsemeyi ve gülleri yüceltmek için bülbülün nağmeler koparan gırtlağını veren; kadını erkeğin gözü önüne koyan, taşın ortasına cevahir yerleştirir gibi insanoğlunun yüreğine arzuyu yerleştiren Tanrı’ya pek çok ve seçkin şükürler olsun! Yoksulluk içinde el yordamıyla yol alanlara zekâlarının saraylarını açan kusursuz kişilerden, bilginlerden ve şairlerden söz eden kitaplarda anlatılmıştır ki: Bir zamanlar, büyük ülkeler arasındaki bir ülkede, attığı her adım bir mutluluk oluşturan; servet ve saadet kapısına köle olmuş; adaletten yana Keyhüsrev Anuşirevan’ı, cömertlikten yana HatemTay’ı geçen muhteşem bir şah varmış.Bu temiz alınlı hükümdarın adı Şems Şah’mış ve hoş tavırları ve büyüleyici güzellikleri olan ve güzellikten yana deniz üzerinde parladığı zamanlardaki Süheyl yıldızına benzeyen bir oğlu varmış.Adı Elmas olan bu delikanlı, bir gün babasını görmeye gelmiş ve ona “Babacığım, bugün ruhum kent yaşamından hüzün duymakta; oyalanmak için gidip avlanmak ve dolaşmak arzusundayım. Yoksa, bu sıkıntıyla giysilerimi baştan aşağıya yırtacağım” demiş.Şems Şah oğlunun bu sözlerini işitince, ona duyduğu büyük sevgi uğruna hemen söz konusu gezintiye hazırlanılması için gerekli buyrukları vermiş. Av yöneticileri ve kuşbazlar şahinleri hazırlamış, ata bakanlar dağa çıkacak atları koşumlandırmışlar. Şehzade Elmas da, yiğit görünümlü gençlerden oluşan parlak bir topluluğun başında yola koyulmuş ve sıkıntısını dağıtmak için onlarla birlikte avlanmak istediği yörelere doğru yönelmiş.Yiğitçe patırtılar koparıp at sürerek, sonunda, zirvesiyle göğe ulaşan bir dağın eteğine gelmişler. Bu dağın eteğinde büyük bir ağaç varmış; ve bu ağacın yanıbaşından bir pınar akıyormuş; ve bu pınardan, başı pınara eğilmiş bir alageyik su içiyormuş. Elmas bu görünüme hayran olarak adamlarına atlarını durdurmalarını ve bu avı tek başına izleyip yakalamak için kendisini yalnız bırakmalarını buyurmuş; ve atını güzel yabani hayvanın üzerine hırsla sürerek ileri atılmış…Anlatısının burasında Şehrazad, sabahın belirdiğini görerek yavaşça susmuş.Tam o sırada, ardında alageyiğin gözden yok olduğu, görüşü engelleyen bir kum tepesine ulaşmış bulunuyormuş. Umutsuz Elmas, bu tepenin üstüne çıkmış ve öteki yamaca ulaşınca, ansızın bakışlarının önünde uzanan değişik bir görünümle karşılaşmış. Çünkü çölün amansız kuraklığı yerine, önünde, arkasından derelerin aktığı ve sabahın şafağındaki ve akşamın gurubundaki renklere benzer kızıl ve beyaz çiçeklerle bezenmiş, yeşilliğiyle hayat saçan bir vaha uzanıyormuş. Elmas, sanki kanatlı bekçi Rıdvan’ın bahçesine girmiş gibi1 ruhunun genişlediğini ve yüreğinin ferahladığını duyumsamış.

Ek bilgi