Şamanlar Ve Semboller – Kaya Resmi Ve Göstergebilim 7.Baskı

Açıklama

Ülkemizde “Avrasya’da Şamanlar” adlı çalışması ile tanıdığımız Mihály Hoppál, “Şamanlar ve Semboller”de tarihöncesine ait “kaya resimleri” ile Şamanizm arasındaki ilişkiyi mercek altına alıyor.Kaya resimlerinde tasvir edilen imgeleri gözünün önünde canlandırabilmek için bir şaman ne türden bilinçdışı süreçler yaşamalıydı ve bu süreçleri deneyimlemenin yolları nelerdi? Kaya resimleri bize tarihöncesi toplulukların kültürleri ve insanlığın kadim ortak hafızası hakkında ne söyler? Çin’den Amerika’ya, Avrupa’dan Orta Asya’ya bütün kaya resimlerini ve şamanlık pratiklerini bir araya getirip açıklayacak tek bir büyük kuram oluşturulabilir mi?“Şamanlar ve Semboller” hem kadim kaya resmini yorumlama biçimleri hem de bu konu hakkındaki geniş literatür üzerine değerli bir kılavuz kitap.Fosfenin bir adım ötesinde, kısmen etnografya temelli halüsinojenik Şamanizm teorisi bulunur (Reichel-Dolmatoff 1961, 1975, 1976, 1978, 1987). Genel bir olgu olarak, mantar yoluyla (Samorini 1990, 1992) “değişen bilinç durumları” da ayrıca kabul görmüştür (Heusch 1965, 1986, La Barre 1972, Cordy Collins 1977, Chippindale – Smith – Tacon 1993). Şamanik olguların esrik doğası (Eliade 1964) kapsamlı bir şekilde tartışılmıştır (Boyd – Dering 1996, Bongard-Levin – Grantovskij 1981).Rusya’da, yeni keşfedilip kayda geçirilmiş veriler üzerine pek çok ayrıntılı çalışma ve yayın bulunmaktadır. Yeni nesil arkeologlar da bu yeni materyalleri daha hassas yöntem ve tekniklerle toplayıp tetkik etme konusunda oldukça etkinler. Rusya’nın çeşitli bölgeleriyle ilgili şimdiden onlarca monograf ve makale yayımlamış durumdalar.Öncelikle, Sovyet döneminde 1950’lerin başlarından 1980’lere kadar arkeoloji ve kaya resmi (petroglif) çalışmalarının en önemli ismi olan A. P. Okladnikov’dan bahsetmemiz gerekiyor (sayısız yayınlarından yalnızca birkaçını sıralamak gerekirse; Okladnikov 1947, 1955, 1966, 1971, 1980). Okladnikov, genç çalışma arkadaşlarının da yardımıyla, kaya oymalarını kopyalamak için özel bir teknik geliştirmiş, bazı bölgesel/yerel kaya sahalarıyla ilgili yayınlar yapmıştır (Okladnikov ve diğ. 1979, Okladnikov – Martinov 1972, Okladnikov – Mazin 1979, Okladnikov – Zaporozhskaya 1970). Kendisinin “Baykal petroglifleri”nden bazı eşsiz resimler: (Okladnikov 1974). (Resim I.1a, 1b, 1c, 1d.)A. P. Okladnikov, Sovyet döneminde “Amur Bölgesi Antik Sanatı” üzerine bir kitap yazmış güçlü bir figürdü. Bu kitapta kaya çizimleriyle çömleklerin üslubunu özetliyordu.Sibirya’daki kaya resmi çalışmalarında faal araştırmacıların çoğu, A. P. Okladnikov’un ya öğrencileri ya da öğrencilerinin öğrencileridir, bu sebeple Sibirya’nın fi tarihinden itibaren şamanik alana ait olduğu görüşünü paylaşırlar. Rus bilimcilerin büyük çoğunluğunun kaya çizimlerine dair şamanik teorilerin taraftarı oldukları söylenebilir (Samashev 1998). Okladnikov’un, kendisi de birtakım saha keşiflerinde (1979, 1984, 2005) bulunmuş olan kızı E. A. Okladnikova, kaya resimlerindeki imgelerin, kaya sahalarının yakınında şaman ayinlerinin düzenlendiğini kesin olarak kanıtladığına dair fikrini benimle paylaşmıştı (1995’te bireysel görüşme). Okladnikova, mevcut arkeolojik delilleri önceki hipotezleri teyit etmemiz ya da reddetmemiz için yeterli görmektedir. Bu da, –önceki hipotezleri doğrulamamızı ya da reddetmemizi sağlayabilecek olan– Tom Nehri bölgesindekiler de dahil olmak üzere, Sibirya kaya çizimlerini ortaya çıkaran Okladnikov ve arkadaşlarının çalışmaları sayesindedir.

Ek bilgi