-
Deneme ve İnceleme
Yazının Sınır Boyuna Yolculuklar – Edebiyat Üzerine Denemeler II
Enis Batur, Edebiyat Üzerine Denemeler’in bu ikinci cildinde, Son Modernler’de başlattığı soruşturmayı farklı alanlara yayarak bir bölümü ilk kez burada kitaplaşan yazılarla derinleştiriyor. Çağımız yazarları arasındaki hısımlık ilişkileri, geliştirdikleri sınır…
-
Deneme ve İnceleme
Cin Kontrol Noktası
O gün derse Robin Williams girmedi. İntihardan kurtarmaya çalıştığı delikanlının filmi biter bitmez astı kendini. Ne yaşayan ne de ölü ozanlar kurtarabildi onu. Geriye sadece sıraların üstüne çıkma cesareti gösteren…
-
Deneme ve İnceleme
Oktay Rifat’a Doğru
Bu yıl, Oktay Rifat, doğumunun 100. yıldönümünde anılıyor. Enis Batur, yıllar önce “Türkçe Şiirin Doruğunda” konumladığı Oktay Rifat’ın şiirini bir defa daha okumaya girişti. Bu girişimden birkaç yeni yorum ipucunun…
-
Deneme ve İnceleme
Bedrufi’nin Nefesi
Hayat belki de gecikmiş karşılaşmaların büyüsü üzerine kuruludur. Bazen hiç tanımadığınız bir ses, bir kelime, beklentinin olmadığı, umutsuzlukların derinleştiği yerlerde çıkar karşınıza, değişik alanlara götürür sizi. Bazen yıllarca saklandığı bir…
-
Deneme ve İnceleme
Gandhi ya da Hint Kirazının Gölgesinde – 1001 Gece Denemeleri
Şair ve deneme yazarı Salâh Birsel, Türk edebiyatının önde gelen ustalarındandır. Günlük konuşma dilinde pek az bilinen sözcük ve deyimleri tedavüle sokmakla kalmaz, kendi yarattığı ilginç deyişleri de sıkça kullanarak…
-
Deneme ve İnceleme
Simültane Cinnet
Enis Batur ve Yiğit Bener; şanlı edebiyat tarihimizin asr-ı kâbusu Latin elifbalı yılların faydasız eserler verdikten sonra hafızalardan silinmiş, kitabevi raflarından kaybolmuş iki edip müsveddesi…Bu müşterek kaleme alınmış risalelerini, bir…
-
Deneme ve İnceleme
Karanlıktan Işık Yontanlar – Sanat Üzerine Denemeler III
Yüzyılımız, bir önceki yüzyılın daldığı bir uykunun kâbusunu görüyor hâlâ. Sanayi Devrimi’nin, Teknoloji Devrimi’nin yarattığı kırılmalar, Sanat’ın akış düzenini altüst etmeye yetmişti: Hüner ve ustalık hızla “makina”nın hışmına uğramış, fotoğraftan…
-
Deneme ve İnceleme
İntermezzo (Bohem Hayatı)
Sofralar, sohbetler, gazinolar, kumpanyalar, barlar, hususiler… Tiyatro, resim, şiir, sergiler, açılışlar ve davetlerle dolu gündelik hayat. Fikret Adil bugün artık çok uzaklarda kalan bohem bir İstanbul’u Asmalımescit 74’ün ardından nüktedanlığı…
-
Deneme ve İnceleme
Öteki Pusula – Sanat ve Edebiyat Üzerine Denemeler IV
İnsan, tek başına ıssız bir adaya düşerse, ilk işi canını kurtarmanın yolunu aramaktır; okumayı yazmayı aklından geçiremez. Kör cahil değilse, hemen Robinson Crusoe’yu düşünecek, onun neler yapmış olduğunu anımsamaya çalışacaktır….
-
Deneme ve İnceleme
Bu Kalem Bukalemun
Bu Kalem Bukalemun 30 yaşında!Edebiyatı tehdit eden en büyük tehlikelerden birinin ‘ciddiyetten ölmek’ olduğuna inanan bir yazarın şakrak, deneysel, yer yer hırt çıkmalarından oluşan kitap zaman içinde tiryakilerini ve takipçilerini…
-
Deneme ve İnceleme
Bu Kalem Melûn©
Herkes bir kitabın mümini, ben “Dünya bir kitaba varmak için” şiarının müminlerinden oldum, kaldım.Bütün yazdıklarım, gün gelecek, tek bir kitabın içine sığacak, oturacak.Orada yazabildiklerimle yazamadıklarım aynı çatının altında buluşacak: Yazı’nın…
-
Deneme ve İnceleme
Hafiyeler Önde Gider – 1001 Gece Denemeleri
Geçmiş zamanı dillendirirken günümüze kaşık çalmaktan geri durmayan Salâh Birsel’in us tasına bu kez hafiyeler düşüyor.Külliyatının en havai eserlerinden Hafiyeler Önde Gider’de Birsel, II. Abdülhamit döneminin gedikli hafiyelerine ve jurnalcilerine…
-
Deneme ve İnceleme
Amerikalı Tolstoy – 1001 Gece Denemeleri
“Aslan denemeci”lerden Salâh Birsel, 1001 Gece Denemeleri’nin bu kitabında da yine uçsuz bucaksız söz denizlerinde pupa yelken seyrediyor, İstanbul’un sonbahar ağaçlarından Yüksekkaldırım’ın sokaklarına, gençliğin ne ince bilim olduğunu çakmış yazarlardan…
-
Deneme ve İnceleme
Zifir Olsun!
Yazının hayata, hayatın yazıya tercümesi poetik, politik ve etiktir. Bu yüzden, Zifir Olsun! zehir zıkkım olsun…
-
Deneme ve İnceleme
Karganâme
Bak, diyor karga,gak diyor şairler.
-
Deneme ve İnceleme
Sekizinci Günâhın Sonrası
Alberto Manguel, “Yedi Temel Günâh” antologyasının ithafında “bir sekizincinin varlığını bilen Enis’e” notunu düşmüştü; bu kitap oradan boyattı: Alberto, Enis, başkaları – hepimiz yedi temel günâhın altında yeralan asal günâhın…
-
Deneme ve İnceleme
Kurgusuz ve Yaşanmamış
Şiirin teğetinden düzyazıya, hayattan yazıya, dilden düşünceye uzanan; ters akıntılarla, sert rüzgârlarla karşılaştığında hayata ve dile geri dönen; birbirini yansıtan metinlerle örülü güzergâhlar arasında kendinin ve geleceğin peşinde koşan geçmiş…
-
Deneme ve İnceleme
İnziva Burçları
İnziva Burçları’nın altbaşlığında “quartet” yazıyor: “Bir Varmış Bir Okmuş” + “Plati” + “Mekik” + “Sır” dörtlüsü, bir toz bulutu mahşerinde yaşamaya diklenerek dikkatle geri çekilmeyi seçmenin ufuk çizgisini tarıyor –…
-
Deneme ve İnceleme
Kediler – 1001 Gece Denemeleri
Salâh Birsel, on dört kitaptan oluşan 1001 Gece Denemeleri serisinin on birinci kitabı Kediler’de oya gibi işlediği denemeleriyle okuru gene diyar diyar dolaştırıyor. Colette’in kedilerinden el alıp kalemini Paris’in civcivli…
-
Deneme ve İnceleme
Asansör – 1001 Gece Denemeleri
Deneme türünün mihenk taşlarından Salâh Birsel “1001 Gece Denemeleri” dizisinin en cümbüşlü ciltlerinden Asansör’de okurlarını erguvanî bir yolculukla selamlıyor. Empresyonist tabloların pastel dokunuşlarında hülyalara dalarken tarihe tanıklık etmiş rengâhenk çakılların…
-
Deneme ve İnceleme
Hamlet’in Bağlanan Basireti Üzerine – Hamlet ve Sürünceme
Ferit Burak Aydar, tarihin en tartışmalı ve üzerine en çok yorum yapılmış kitaplarından biri olan Hamlet’i, Shakespeare’in kendisine dair sis bulutunu bir kenara bırakarak bir edebiyat metni olarak ele alıyor….
-
Deneme ve İnceleme
Halley Kimi Kurtarır – 1001 Gece Denemeleri
Deneme türünün en malumatfuruş ve kıvrak kalemlerinden Salâh Birsel, 1001 Gece Denemeleri’nin Halley Kimi Kurtarır adlı beşinci cildinde edebiyatın tasını çatlatırcasına dedikodu kazanını kaynatıyor. Yedi cihandan topladığı anekdotları tek bir…
-
Deneme ve İnceleme
Ruhun Gökkuşağı
Yazmanın, anadilini yaşatmanın, kökenlerini unutmadan onun sınırlarını aşma iradesinin aldığı en hayati karar olduğu bilinciyle kalemini bileyen Mehmed Uzun, Ruhun Gökkuşağı’nda kişisel yolculuğunu anlatıyor. Urfa’da başlayan ve baskının, zulmün, ölümün…
-
Deneme ve İnceleme
Rind’in Ölümü
Kökleri aynı coğrafyanın suyuyla hayat bulmuş, iki farklı kuşaktan iki sürgün Kürt aydınının yolları birinin son durağı, diğerininse yalnızca geçiş güzergâhı olan bir sınır köyünde kesişir. Gözleri coğrafyanın yüklendiği acılarla…
-
Deneme ve İnceleme
Nar Çiçekleri: Çokkültürlülük Üstüne Denemeler
Bu toprakların çokkültürlülük gerçeğini devlet eliyle hoyratça budamaya kalkanlara rağmen “biz” ve “ötekiler” ayrımını tümüyle ortadan kaldırmaya çalışarak dallarını yeniden yeşerten ve kök salan koca çınarların mirasını bugüne taşıyan Mehmed…
-
Deneme ve İnceleme
Zincirlenmiş Zamanlar – Zincirlenmiş Sözcükler
Çokdilli, çokuluslu ve çokkültürlü bir mirasın ağırlığını omuzlarına yükleyen Kürt aydını Mehmed Uzun’un, yeni bir yüzyıla soyunan dünyaya yeni bir perspektiften baktığını ilan eden denemeler toplamıdır Zincirlenmiş Zamanlar – Zincirlenmiş…
-
Deneme ve İnceleme
Küllerinden Doğan Dil ve Roman
Küllerinden Doğan Dil ve Roman, dünyayla kucaklaşan ve ömrünün büyük kısmını doğup büyüdüğü topraklardan sürgün edildiği İsveç’te geçiren bir dengbêjin, Mehmed Uzun’un Türkiye ve dünya basınında yer almış söyleşilerinden oluşuyor.Hem…
-
Deneme ve İnceleme
Gece Mavisi
Gece Mavisi, Türkçenin laf cambazı Salâh Birsel’in gençlik anılarından entelektüel birikimine yergi yergilediği, sergi sergilediği, tiyatro eleştirileriyle birlikte 1001 Gece Denemeleri’nin belki de en adına yaraşır, kapsamlı ve muteber ciltlerindendir….
-
Deneme ve İnceleme
Kürt Edebiyatına Giriş
Mehmed Uzun’un Kürt Edebiyatına Giriş çalışması, geçmişten bugüne çeşitli politik gerekçelerle ortak bir lehçeye, hatta alfabeye kavuşamamış Kürtçeye ve gelişimi kesintiye uğramış Kürt edebiyatına dair bir başvuru kaynağı niteliğinde…Uzun, yasaklanmış…
-
Deneme ve İnceleme
Kürt Edebiyatı Antolojisi
Yazdığı eserler kadar Kürt edebiyatının görünür kılınmasına, Kürtçenin güçlü sözlü geleneğinin yanı sıra yazılı bir dil olarak yaşamasına, gelişmesine ve ürünler vermesine yaptığı katkılarla anılan Mehmed Uzun, bu derlemeyle Türkiyeli…
-
Deneme ve İnceleme
Denemek Sapmak – Çekmeceler Kitabı: II
Sesler ve görüntüler, kalıcı izler mi? Büyük, baş edilmez bir korku bana onları toplattırıyor öteden beri. Toplamaktan vazgeçebilecek ölçüde dinginlik bulacağım bir eşik çizeceğim, umudum beni hırpalıyor, yoruyor. Beklemekse, içeride…
-
Deneme ve İnceleme
Yazınsal Metin Üstüne Araştırmalar
Metin odaklı eleştiri kuramının Türkçe’deki ilk temel yapıtlarından biri olan Yazınsal Metin Üstüne Araştırmalar gözden geçirilmiş baskısıyla kırk beş yıl sonra yeniden okur karşısında…Geleneksel Eleştiriden Yapı Kavramına – Yazınsal Göstergebilim…
-
Deneme ve İnceleme
Dış Kanama
Fakir İdris, 1982’de göktaşı olarak belirip Edebiyata sırtını dönmeden önce ses verdi: “Mecbursunuz.”
-
Deneme ve İnceleme
Elgin Taşlar – doksanüç loş hikâye
“Vaktim olsaydı, daha kısa yazardım,” doğru.Vaktim kalmamış olabilir, doğru.Bu hikâyeleri uzaktaki bir kuyudan çektim.Taşların menşei sahiden şüpheliydi.Derine indikçe azalıyordu ışık, loş doğru.
-
Deneme ve İnceleme
Türk Edebiyatında Bohem
Hemen herkesin aşina olduğu ancak tanımlamaya gelince zorlanılabilecek bir kavram olan bohemin ilk karşılığının “derbeder” olması belki de ilk ipucudur. Paris merkezli ilk bohem sanat toplulukları içinde yer alan Henry…
-
Deneme ve İnceleme
Bile / Yazdı 6.Baskı
Behçet Necatigil’in bütün eserleri dizisi, şairin usta elinden, usta işi bir poetika’yla, “Bile/Yazdı”yla sürüyor. Necatigil’in uzun yılların ürünü deneyimlerini, edebiyat, şiir, yaşam üzerine fikirlerini, “Yaşananlarla” “Yazılanların” ayrılamazlığını, bir kez daha,…